Osmangazi Kent Konseyi Engelliler Meclisi: Engelli bireylerin haklarına yapılan haksızlıkları kabul etmiyoruz!

Osmangazi Kent Konseyi Engelliler Meclisi tarafından yapılan açıklamada, ‘Engelli bireylerin haklarına yapılan haksızlıkları kabul etmiyoruz’ denildi.

Kent Meydanı’nda yapılan açıklamayı Osmangazi Kent Konseyi Engelliler Meclisi Başkanı Orhan Koca okudu.

Engelli bireylerin özgürce hareket edebilme ve yaşam kalitelerini artırma hakkı, anayasal bir güvence altındadır diyen Koca, “Son dönemde Özel Tüketim Vergisi ("ÖTV") muafiyeti kapsamında yapılan yeni düzenlemeler, bu hakları ciddi şekilde ihlal etmektedir. Mevcut ÖTV düzenlemeleri, engelli bireylerin yasal haklarına gölge düşürmekte ve toplumda eşit fırsatlara erişimlerini engellemektedir. Bu durum, anayasal eşitlik ilkesine aykırıdır. Yeni düzenlemeyle ÖTV muafiyetiyle alınacak aracın en az %40 yerli araç katkı oranına sahip olma zorunluluğu getirilmiştir. Bu karar, engelli bireylerin tercih edebileceği uygun ve ihtiyacına uygun aracı bulmasını neredeyse imkânsız hale getirmektedir. Piyasada bulunan yerli katkı oranı şartını karşılayan modellerin çeşitliliğinin son derece sınırlı olması, engelli bireylerin ihtiyacı olan teknik donanıma sahip aracı bulmalarını zorlaştırmaktadır. Yerli üretimin desteklenmesi önemli olsa da bu şart, birçok engelli birey için uygun ve erişilebilir araç bulmayı zorlaştırmaktadır. Araç değiştirme sürecinin 5 yıldan 10 yıla çıkarılması, engelli bireylerin güncel güvenlik teknolojilerinden ve modern araç özelliklerinden faydalanmalarını kısıtlamaktadır. Teknik ve fiziksel ömrü dolan araçlar, kullanım özelliklerini kaybederek bireyleri daha fazla zorlukla karşı karşıya bırakmaktadır. Bu karar, engelli bireyleri eski ve yetersiz araçlarla yaşamaya mecbur etmekte ve onların günlük hayatını zorlaştırmaktadır.

Bu nedenle, araç değiştirme süresinin yeniden gözden geçirilmesi, engelli bireylerin güvenliği ve hareket özgürlüğü için büyük önem taşımaktadır” dedi.

“ÖTV muafiyeti için belirlenen %90 sınırı, %40 ve üzerini kapsayacak şekilde yeniden düzenlenmelidir”

2025 yılı için belirlenen ÖTV muafiyetli araç tavan fiyatının 2.290.200 TL olması, hızla artan enflasyon ve otomobil fiyatları göz önüne alındığında yetersiz kaldığını belirten Koca, “Pek çok engelli bireyin kullanım ihtiyaçlarına uygun teknik özelliklere sahip araçlar bu tavan fiyatın üzerinde kaldığı için, özellikle çalışma hayatında aktif olan engelli bireylerin hareketliliği engellenmektedir. Engelli bireylerin hareket kabiliyetlerini artıran yenilikçi teknolojilere sahip araçlara erişimi, düzenlemeler nedeniyle büyük ölçüde kısıtlanmaktadır. Bu, teknolojinin sunduğu fırsatların kullanılamaması anlamına gelir. Ehliyet alma hakkı olmayan (istem dışı hareket kısıtlılığı olan) engelli bireylerin ÖTV muafiyetinden faydalanamaması, temel bir insan hakkı ihlalidir. Araçları kendileri kullanmasalar bile, yakınları veya özel sürücüler aracılığıyla bu haktan yararlanma imkânları olmalıdır. Engel Oranı Kriterinin Genişletilmesi ÖTV muafiyeti için belirlenen %90 sınırı, %40 ve üzeri engelli bireyleri kapsayacak şekilde yeniden düzenlenmelidir” çağrısında bulundu.

Osmangazi Kent Konseyi Engelliler Meclisi Başkanı Orhan Koca taleplerini şöyle sıraladı:

1- Yerlilik Oranı Şartının Kaldırılması: Engelli bireylerin tercihlerini kısıtlayan bu uygulamanın derhal iptal edilmesini talep ediyoruz.    

2- Araç Değiştirme Süresinin Revize Edilmesi: 10 yıllık sürenin yeniden 5 yıla indirilmesi gerekmektedir. Araçların teknik ömrü, güvenliğin önceliğiyle değerlendirilmelidir.    

3- Tavan Fiyatın Gerçekçi Seviyeye Yükseltilmesi: Otomobil fiyatlarındaki artış dikkate alınarak tavan fiyatın adil bir seviyeye çıkarılması gerekmektedir.

4- Modern teknolojilere erişimi kolaylaştıracak düzenlemelerin yapılması.     

5- Ehliyet Hakkı Olmayan Bireyler için (istem dışı hareket kısıtlılığı) Ehliyet Şartının kaldırılması ve ÖTV’den faydalanması.

6- Engel Oranı Kriterinin Genişletilmesi ÖTV muafiyeti için belirlenen %90 sınırı, %40 ve üzeri engelli bireyleri kapsayacak şekilde yeniden düzenlenmelidir. Adil Destek Modeli Engel derecesine göre farklı oranlarda indirim sağlanarak daha kapsayıcı bir sistem oluşturulabilir. Bu, daha fazla bireyin yaşam kalitesini artıracaktır.