CHP’li Pala: Bursa Lalaşahin Mahallesi’ndeki konut projesine dair sorduğumuz soruların hiçbirine yanıt verilmedi

CHP Bursa Milletvekili Prof. Dr. Kayıhan Pala, 22 Kasım 2023 tarihinde dönemin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki’nin yanıtlaması istemiyle Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanlığına yazılı bir soru önergesi sundu. Bursa Mustafakemalpaşa Lalaşahin Mahallesi Konut Projesi kapsamında hak sahiplerini yakından ilgilendiren 10 soruyu içeren bu önerge, bir yılı aşkın süre yanıtsız kaldı. Nihayet 9 Aralık 2024’te gelen cevapta ise ne soruların içeriğine değinildi ne de hak sahiplerini tatmin edecek net bilgiler paylaşıldı. Bu sırada Bakanlık koltuğunda da değişiklik yaşandı; Mehmet Özhaseki görevden ayrılırken yerine Murat Kurum getirildi. 

CHP’li Pala, soru önergesini hazırlarken özellikle 100 Bin Sosyal Konut Projesi kapsamındaki Mustafakemalpaşa Lalaşahin Mahallesi 683 (661) Konut Projesi’ne dair hak sahiplerinin dile getirdiği kaygıları TBMM gündemine taşımıştı. Projeye başvuran yurttaşların merak ettiği konuların başında, konutların ne zaman teslim edileceği, ödeme koşullarının ilerleyen yıllarda nasıl şekilleneceği ve taksit artışlarının hangi kriterlere göre belirleneceği yer alıyordu. Yüzde 10 peşinat ve 180 ay vade gibi “sosyal konut” projesi için dahi yüksek maliyetli görülen koşulların, memur maaşoranındaki artışa göre her altı ayda bir yeniden zamlanacak olması ise pek çok hak sahibini kara kara düşündürmekteydi.

Hak sahiplerini ilgilendiren 10 maddelik soru listesi 

Pala’nın önergesi, toplamda 10 soruyu kapsıyordu. Bunlar arasında “Bursa Mustafakemalpaşa Lalaşahin Mahallesi’ndeki projeye başvuran ve hak kazanan yurttaş sayısı”, “Enflasyonun yüksek olduğu koşullarda konut bedelinin 180 ay sonunda ne kadar artabileceği”, “Taksitlerin neden sabit tutulmadığı”, “Aylık taksitlere memur maaş artışı yansıtılmasının kaç yurttaşın projeden ayrılmasına sebep olacağı”, “Evlerin ne zaman teslim edileceği” ve “İhale süreçlerinin toplam bedeli” gibi hayati konular bulunuyordu. Bunun yanı sıra, ilk ilan edilen başvuru koşullarının değişip değişmediği, hak sahipleriyle Toplu Konut İdaresi (TOKİ) arasında kaç dava sürecinin olduğu gibi ayrıntılı noktalar da vardı. 

1 yıl sonra gelen yanıt: Ciddiyetsiz karşılık, ilgisiz genel bilgiler 

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Pala’nın sorularına tam 1 yıl 17 gün sonra cevap verdi. Yanıt, 9 Aralık 2024’te TBMM kayıtlarına girdi. Metnin içeriğinde ise Lalaşahin Mahallesi Projesiyle ilgili tek bir satır dahi yer almadı. Projeye yönelik 10 soru görmezden gelinerek, “2002-2024 yılları arasında TOKİ ve Emlak Konut GYO tarafından sosyal donatılarıyla birlikte 1 milyon 462 bin sosyal konut inşa edildiği”, “Ülke çapında hastaneler, okullar, yurtlar ve kültür merkezleri gibi 46 bin sosyal donatının hayata geçirildiği”, “1 Ekim 2023’te başlatılan 250 Bin Sosyal Konut Projesi kapsamında 88 bin konutun yapımına başlandığı” gibi genel bilgilere yer verildi. Ayrıca önceki yıllarda ilan edilen 50 bin ve 100 bin sosyal konut projelerinin büyük ölçüde tamamlandığı, 250 bin sosyal konut projesinin çalışmalarının sürdüğü ifade edilerek, “Noter huzurunda hak sahipliği kazanan tüm vatandaşlar, konutlar tamamlandıkça anahtarlarını teslim alacaktır” şeklinde genel bir ifade kullanıldı. 

CHP Bursa Milletvekili Pala, bu yaklaşımı eleştirerek, “Bir yıl önce Lalaşahin Mahallesi’ndeki somut bir konut projesine dair sorduğumuz soruların hiçbirine yanıt verilmedi. Oysa hak sahiplerinin bilmek istediği, aylık taksitleri hangi kriterlerle artacak, projede ihale süreçleri nasıl işledi, evler ne zaman teslim edilecek gibi konulardı. Bakanlık bu soruların hiçbiriyle ilgilenmedi, üstelik yeni Bakanın imzasını taşıyan metin, genel toplu konut istatistikleriyle konuyu geçiştirmeye çalışıyor” dedi. Pala, bir yılı aşkın gecikmenin zaten kabul edilemez olduğunu, üstüne üstlük açıklamanın da özünden kopuk oluşunun hayal kırıklığını derinleştirdiğini ifade etti. 

“Bakan değişti, yanıtlar aynı kaldı” 

Bir yıldan uzun bir süre sonra gelen yanıt, bu süreçte Bakan değişimi yaşanmasını da gündeme getirdi. Soru önergesi, 22 Kasım 2023’te dönemin Bakanı Mehmet Özhaseki’nin yanıtlaması talebiyle sunulmuştu. Ancak gecikme süresince Bakan Özhaseki görevden ayrıldı, yerine Murat Kurum getirildi. Pala, bu durumu şöyle değerlendirdi: “Maalesef idari kadrolarda değişim olsa da, yurttaşların haklı sorularına tatmin edici yanıt verilmemesi alışkanlığı devam ediyor. Meclis İçtüzüğü’nde, soru önergelerinin belirli bir süre içinde yanıtlanması öngörülüyor. Ne var ki bu esaslara uyulmadığı gibi, nihayetinde gelen cevaplarda bazen hiçbir soru doğru dürüst ele alınmıyor.” 

“Şeffaflık ve hesap verebilirlik istiyoruz” 

Kayıhan Pala, yaptığı açıklamada, temel amacının hak sahiplerinin belirsizliklerinin giderilmesi olduğunu vurguladı. Kendisinin bu projenin selameti ve yurttaşların çıkarları için çaba gösterdiğini, ancak Bakanlığın tek bir soruya dahi yanıt vermemesinin, bilgi edinme hakkını zedelediğini dile getirdi. “Bakanlığın neyi, neden gizlediğini anlamış değiliz. Sorduğumuz sorular gayet net; proje ihale bedellerinden evlerin teslim tarihine, ödeme koşullarından muhtemel mağduriyetlere kadar birçok hayati konu var. Bu konularda hiçbir açıklama yok. Oysa ‘sosyal konut’ adı altında yapıldığı söylenen projelerin gerçekten sosyallik ilkesine uygun yürümesi için şeffaflık ve hesap verebilirlik şart” dedi. 

“Bakanlığın tavrı Meclis’in yetkilerini zayıflatıyor” 

Bu olay sadece Bursa’daki bir projenin değil, genel olarak Meclis’in denetim gücünün zaafa uğramasının da örneği olarak görülüyor. CHP Bursa Milletvekili Pala’ya göre, soru önergelerinin zamanında, açık ve doğrudan yanıtlanması, yürütmenin yasama tarafından denetlenmesi açısından demokratik bir zorunluluk. Bir projeye dair somut sorulara genel bilgilerle geçiştirme yapılması, bu mekanizmayı etkisiz hale getiriyor. “Gecikmeli ve ilgisiz yanıtlar, yurttaşları mağdur ettiği gibi kurumsal güveni de sarsıyor. Oysa ülkemizin ekonomik şartlarında bu tür projeler, dar gelirli yurttaşlarımızın geleceği için belirleyici. Konutlarını ne zaman alacaklarını, hangi şartlarla ödeme yapacaklarını bilmek istiyorlar” değerlendirmesini yaptı. 

“Soru önergesi takip edilmeye devam edecek” 

CHP’li vekil, yanıtsız bırakılan soruların yeni yasama döneminde de peşine düşeceklerini ve gerekirse benzer soruları tekrar gündeme getireceklerini açıkladı. “Bir yılı aşkın zaman sonra gelen bu cevap, TBMM’nin denetim mekanizmalarının ne denli işlevsiz kılınabildiğinin göstergesidir. Hal böyleyken, ısrarla sormaya ve halkımızın haklarını savunmaya devam edeceğiz” diyen Pala, yurttaşların mağduriyet yaşamaması için Meclis’te konunun takipçisi olacaklarını ifade etti.