Fransa’da 1962’den bu yana ilk defa hükümet gensoruyla düşürüldü. Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un, sol ittifakın birinci çıktığı temmuz seçimlerinin sonuçlarını görmezden gelerek zorla kurduğu Michel Barnier hükümeti meclisten güvenoyu alamayarak düştü.
Sol ittifak Yeni Halk Cephesi’nin (NFP) meclise sunduğu gensoru önergesi 331 milletvekilinin oyuyla kabul edildi. Gensoruya aşırı sağcı Ulusal Cephe’nin (RN) de destek vermesiyle Barnier hükümetinin görevi sona erdi. Fransa’da hükümetin düşmesi için 577 sandalyeli Mecliste görev alan 289 vekilin gensoru önergesini desteklemesi gerekiyordu. Eylül ayında başbakanlık görevine atanan Barnier’in hükümetinin ömrü üç ay bile sürmemiş oldu.
Neden gensoru verildi?Barnier sosyal güvenlik bütçesini yürürlüğe geçirmek için Fransız Anayasası’nın çokça tartışılan 49’uncu maddesinin 3’üncü fıkrasına (49.3) başvurmuş ve meclisi baypas etmişti. Bu madde hükümete bir yasa tasarısını meclis oylamasına gerek olmadan yasalaştırma izni veriyor. Ancak buna karşılık aynı madde uyarınca Ulusal Meclis de hükümet hakkında gensoru (güvensizlik oylaması) kabul ederek tasarının yasalaşmasını engelleyebiliyor.
Barnıer’den sonra ne olacak?Yoğun tepki ve protestolara rağmen kurduğu hükümetin üç ay bile dayanamayarak düşmesinin ardından Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un nasıl bir politika izleyeceği, kime ve hangi partiye hükümet kurma görevini vereceği belirsizliğini korurken sol ittifak NFP grubu içinde ise çözüm konusunda farklı yaklaşımlar bulunması dikkat çekiyor. NFP’nin parçası olan Sosyalist Parti (SP) ülkeyi krizden kurtarmak gerekçesiyle bazı Macroncuları da içine alan geniş bir koalisyondan bahsederken, NFP’nin motor gücü olan Boyun Eğmeyen Fransa (LFI) için Lucie Castets başbakanlığında NFP programının uygulanacağı ve Macroncuların olmadığı bir hükümet öneriliyor. Seçimden birinci çıkan NFP Castets’i başbakan olarak önermiş ancak Macron meclis çoğunluğu olmadığı gerekçesiyle reddetmişti.
Macron için istifa dışında seçenek var mı?Fransız yasalarına göre Cumhurbaşkanı Macron’un, meclisi feshederek yeniden genel seçimle gitmek isterse Temmuz 2025’e kadar beklemesi gerekiyor. Bu süreçte birçok hükümetin kurulup düşmesi mümkün.
İkinci alternatif ise Macron’un istifa etmesi. LFI grubu bu konuda ısrarlı davranıyor ve bu çözüm birçok politikacı da bunun gerçek çözüm olacağına dikkat çekiyor.
Kaynak:EVRENSEL